- Τορνίκιος
- Όνομα Βυζαντινής οικογένειας, που ήκμασε από τον 10o έως τον 14o αι. Γενάρχης της οικογένειας υπήρξε ο άρχοντας Αρμίνιος, ο οποίος εγκαταστάθηκε διά της βίας στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ρωμανό A’ και έμεινε εκεί έως τον θάνατό του. Απόγονοί του ήταν: 1. Λέων. Γιος του Αρμίνιου που τιμήθηκε με τον τίτλο του πατρίκιου. Το 963 στάλθηκε εναντίον του στρατηγού Νικηφόρου Φωκά, που επαναστάτησε στη Μικρά Ασία. Η προσπάθειά του όμως δεν πέτυχε και από τότε ο Τ. έπεσε στην αφάνεια. 2. Λέων. Πατρίκιος και στρατηγός, στην εποχή του Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου. Ενώ υπηρετούσε ως στρατηγός στον Καύκασο, συκοφαντήθηκε ότι προετοίμαζε αποστασία, ανακλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου χειροτονήθηκε διά της βίας μοναχός και μετά εξορίστηκε στην Αδριανούπολη. Εκεί ήρθε σε συνεννόηση με τους εξόριστους στρατηγούς Ιωάννη Βατάτζη, Θεόδωρο Στραβομύτη, Μαριανό Βρανά κ.ά. και ύψωσαν τη σημαία της ανταρσίας. Πολύ γρήγορα ο Τ. έγινε κύριος ολόκληρης της Θράκης (εκτός από τη Ραιδεστό) και της Μακεδονίας και ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας. Αφού συγκρότησε ισχυρό στρατό επιτέθηκε εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Η νωθρότητα όμως του Λέοντα και η μικρή παράταση της πολιορκίας, απογοήτευσαν τους οπαδούς του, που άρχισαν να προχωρούν μαζικά στις εχθρικές τάξεις. Επειδή δεν μπόρεσε να κυριεύσει την πόλη ο Λέων στράφηκε εναντίον της Ραιδεστού, αλλά και εκεί απέτυχε. Τελικά αφού εγκαταλείφθηκε από τους οπαδούς του αναγκάστηκε να καταφύγει στη Βουλγαρία, όπου και πιάστηκε από τον στρατηγό Μιχαήλ Ιασίτη και οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. 3. Λ. ο Κοτέρτζης. Στρατηγός επί αυτοκράτορα Ρωμανού Δ’ του Διογένη (1068-71). Πήρε μέρος στην τελευταία εκστρατεία του αυτοκράτορα εναντίον των Τούρκων, η οποία όμως απέτυχε. 4. Δημήτριος. Άρχοντας της Αυλής επί Μανουήλ A’ Κομνηνού (1143-80). Ο Τ. καταδιώχτηκε και εξορίστηκε από τον Ανδρόνικο A’ Κομνηνό. 5. Γεώργιος. Λόγιος ο επιλεγόμενος μαΐστωρ των ρητόρων. Άκμασε στα τέλη του 12ου αι. Έγραψε βιβλία κυρίως εκκλησιαστικού περιεχομένου, από τα οποία διασώθηκαν τα εξής: Η Ομιλία, που διαβαζόταν στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης την Κυριακή του Λαζάρου, ο Λόγος, που διαβαζόταν πριν από τα Θεοφάνεια και απευθυνόταν στον βασιλέα Ισαάκιο Άγγελο και τέλος ο Λόγος που αναφερόταν στον πατριάρχη Γεώργιο B’ τον Ξιφιλίνο. 6. Κωνσταντίνος. Λόγιος, ο οποίος βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη το 1204, όταν η πόλη κυριεύτηκε από τους Φράγκους της Δ’ Σαυροφορίας. Ο Τ. προσλήφθηκε χωρίς τη θέλησή του στην υπηρεσία του Λατίνου αυτοκράτορα Βαλδουίνου A’ και στάλθηκε επανειλημμένα ως πρεσβευτής στον ηγεμόνα των Βουλγάρων Ιωάννη. Το 1205 σε μια εκστρατεία του Βαλδουίνου εναντίον των Βουλγάρων ο Τ. αιχμαλωτίστηκε και σκοτώθηκε. 7. Δημήτριος (; – 1246). Διευθυντής των πολιτικών υποθέσεων του βασιλείου της Νίκαιας επί Ιωάννου Γ’ Βατάτζη. Το 1242 ο Τ. ακολούθησε τον Ιωάννη που εξεστράτευσε στη Μακεδονία εναντίον του δεσπότη Ιωάννη Aγγέλου. 8. Κωνσταντίνος. Στρατηγός του βασιλείου της Νίκαιας. Το 1255, όταν βρισκόταν ως στρατηγός στις Σέρρες, εξεστράτευσε με τον Αλέξιο Στρατηγόπουλο εναντίον των Βουλγάρων. Επειδή έπεσε σε ενέδρα, επιχείρησε να υποχωρήσει άτακτα, αλλά πιάστηκε και ρίχτηκε στη φύλακή. Όταν αποφυλακίστηκε, τιμήθηκε από τον Μιχαήλ H’ με το αξίωμα του μεγάλου πριμηκήριος, και αμέσως ήρθε στη Μακεδονία ως στρατηγός, όπου πήρε μέρος στις νικηφόρες εκστρατείες εναντίον του δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ B’. Μετά από αυτές τις επιτυχίες του ο Τ. τιμήθηκε με το αξίωμα του σεβαστοκράτορα. 9. Δημήτριος. Λόγιος του 12ου αι. και σφοδρός εχθρός των Λατίνων. Σε αυτόν απευθύνονται οι επιστολές του Γρηγορίου Αντιόχου και του Μιχαήλ Ακομινάτου.
Dictionary of Greek. 2013.